Was Bob Dylan een profeet?

Wat de context ook was toen hij The Times The Are Changin’ schreef, het is verbijsterend actueel….

Er is een “nieuwe wereldorde” ontstaan, of moeten we het wanorde noemen? We leven in een vreemde, onbekende wereld, en we zijn dat niet gewoon. Je krijgt het gevoel dat dit een tijd van verdriet en biologische oorlogsvoering is. Niet door mensenhanden ontstaan deze keer. De vijand is dat verdomd valse virus dat al onze zekerheden, onze veiligheid en ons samen-leven ondermijnt. We worden gewoon aan meldingen van tientallen doden per dag, elke dag opnieuw. We worden het beu, de aandacht verslapt, en onverschilligheid groeit, en BAM… de onzichtbare vijand slaat opnieuw toe…

Hoe deden die soldaten dat in die zolang geleden WOI, in de loopgraven, vier (!) jaar lang? Hoeveel angst, verdriet, eenzaamheid kan een mens aan? Onze generatie en die daarna kennen het niet… De oudere generatie misschien wel, in de vervagende herinnering aan ’40-’45… 

Het is verleidelijk om te vervallen in troosteloosheid, moedeloosheid, kwaadheid… Ik vraag me dan onwillekeurig af: is dat de enige weg? Geldt het gezegde “Never waste a good crisis” hier ook?

De dingen waar we machteloos in zijn, wel… daar zijn we machteloos in. Roepen, tieren, verzet, woede, apathie, ze helpen allemaal niet, tenzij als ventilatie, als uiting van verdriet om de dingen die we nu verliezen, of verloren zijn. Je zou voor minder….

Maar het verdriet dat nu overal in onze levens binnenkomt, is tegelijk de draad naar, en de verbinding met de schoonheid, de liefde, de vriendschap die we nu even on hold moeten zetten, of verloren zijn, althans in fysieke vorm. Laat ons die draad niet doorknippen, maar eraan vasthouden. Als we dat verdriet omarmen, zal het verdriet ons omarmen, en meteen ook de schoonheid in ons leven…

Vanuit mijn standpunt vergelijk ik onze samenleving nu met het moment van mijn diagnose: de wereld stort in, en al wat je kende, hoe je leefde, it’s gone. Wat mij – heel persoonlijk – verwart, is het feit dat ik fundamenteel rust had op het moment dat mij gezegd werd dat mijn leven zou eindigen binnen afzienbare tijd. En dat het moeilijk is, op het moment dat de hele samenleving ook “een diagnose” krijgt, ik moeite heb om die fundamentele rust terug te vinden.

Dat heeft natuurlijk te maken met de bedreiging die boven de hoofden en de levens van mijn geliefden hangt. Dàt heb ik niet onder controle, het mijne wel… 

Er is zoveel verdriet rondom ons, ook in mij. Dat is natuurlijk altijd al geweest, maar in “good times” leven we grotendeels onbewust daarvan. Of hebben we talrijke mogelijkheden om daaraan te ontsnappen. Al onze verlangens, willetjes, impulsen  worden als ze voor 23u besteld zijn, de volgende dag geleverd aan onze voordeur. 

Nu moeten we leren geduldig zijn, wachten. Worden ons regels opgelegd die we moeten volgen, al zijn we dat voor een stuk niet meer gewoon… Er wordt geknabbeld aan onze vrijheden…

Ik stel me de vraag (net als bij mijn ziekte): maar is dat niet ook een kans om als mens te groeien? Over het onheil dat ons op onze kop valt hebben we geen macht, maar we hebben dat wel over keuzes die we maken… 

Binnen ons grote gezin hebben we een hilarische, en toch zo fundamentele anekdote. Toen onze moeder ooit in het ziekenhuis lag voor een ingreep, kwam een dokter-specialist met een gevolg van assistenten haar kamer binnen. Je weet wel, “op zijn ronde”, ietwat gehaast en zakelijk. “Dus alles is goed, mevrouw Schmidt. Mocht u nog iets nodig hebben…?” En hij draaide zich al om om de kamer te verlaten. Routine. En ons Moe zei tot de dokter: “Ja, ik heb nog iets nodig, dokter.” Waarop de dokter zich ietwat verrast omdraaide… “Een beetje aandacht en genegenheid”, zei Moe. Waarop de arts verbouwereerd een kwartier op haar bed kwam zitten…

Is dit ook niet de tijd? Kunnen we niet, uit aandacht en genegenheid voor de ander, de maatregelen volgen die noodzakelijk zijn voor de bescherming van onze geliefden? Kunnen we niet rondom ons wat “achter de mondmaskers” kijken, en wat aandacht en genegenheid rondspreiden om ons heen? Is dat niet de grote uitdaging in deze chaos? Het enige wat het ons kost is een paar minuten tijd, verder niks. En mensen hebben dorst naar “een beetje aandacht en genegenheid” , hoe beperkt ook. 

Ook deze biologische oorlog tegen COVID 19 zal ooit eindigen in een wapenstilstand, zoals elke oorlog in de menselijke geschiedenis. Laat ons asjeblieft de hoop in leven houden. Laat ons deze tijd van vertraagd leven gebruiken om om ons heen te kijken, en een beetje lief zijn voor elkaar, vriendelijke woorden spreken tegen onbekenden, tolerant zijn… 

Er komt een dag waarop we elkaar terug kunnen vastpakken, en dat zal driedubbel deugd doen!